8 Νοε 2016
0 σχόλια

Ομορφιές της Ηλείας: Η μαγευτική Κουτσοχέρα!

Ομορφιές της Ηλείας: Η Κουτσοχέρα
Η Κουτσοχέρα είναι χωριό του νομού Ηλείας της περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, με 683 κατοίκους το 2001.

Υπάγεται διοικητικά στον δήμο Πύργου. Βρίσκεται 15,5 χιλιόμετρα βορειοανατολικά του Πύργου και 191 χιλιόμετρα δυτικά της Αθήνας. Οδικώς οι αποστάσεις αυτές είναι 27 και 315 χιλιόμετρα αντίστοιχα.

Έχει χτιστεί σε υψόμετρο 340 μέτρων ενώ η συνολική έκταση του δημοτικού διαμερίσματος είναι 26.000 στρέμματα.

Οι μόνιμοι κάτοικοι του χωριού δεν ξεπερνούν τους 600 ενώ τα τελευταία χρόνια παρατηρείται σημαντική μείωσή τους.

Η τοπική οικονομία στηρίζεται κυρίως στη γεωργία και την κτηνοτροφία ενώ οι κάτοικοι επισκέπτονται συχνά το αστικό κέντρο της περιοχής, τον Πύργο, για τις συναλλαγές τους.

Στο διθέσιο δημοτικό σχολείο του χωριού παρακολουθούν μαθήματα είκοσι μαθητές ενώ το μονοθέσιο νηπιαγωγείο αριθμεί δέκα νήπια.

Είκοσι μαθητές γυμνασίου και λυκείου παρακολουθούν τα μαθήματά τους στο γυμνάσιο & λύκειο του Καράτουλα.

Ισχυρό πλήγμα δέχτηκε το φυσικό περιβάλλον αλλά και η οικονομία της περιοχής μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές του 2007.
Η ονομασία του χωριού

Ύστερα από μια κοπιαστική και εξαντλητική έρευνα που κάναμε, παραθέτουμε πιο κάτω αναφορές, πιθανές εκδοχές καθώς και ιστορικά στοιχεία που αναζητήσαμε και βρήκαμε, για να τεκμηριώσουμε την πιθανή προέλευση της ονομασίας του χωρίου μας.

Η πρώτη εκδοχή είναι αυτή που υποστηρίζει ο ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και συμπατριώτης μας Κος Ηλιόπουλος, που έχει γράψει και τα τοπωνύμια της Ηλείας.

Ο Κος Ηλιόπουλος, με τον οποίο είχαμε και προσωπική επαφή, υποστηρίζει την άποψη ότι το όνομα Κουτσοχέρα πιθανόν να προέρχεται από τ” όνομα της γυναίκας κάποιου που κατοίκησε στην περιοχή και λεγόταν Κουτσοχέρας. Η εκδοχή αυτή είναι μάλλον πρόχειρη και τα στοιχεία που παραθέτουμε παρακάτω δεν την επαληθεύουν.
Μια δεύτερη εκδοχή είναι αυτή που αναφέρει ο Καθηγητής της ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Σπυρίδων Λάμπρος.

Το έτος 1689, οι Ενετοί, που είχαν καταλάβει το Μωριά έκαναν απογραφή πληθυσμού. Στ” αρχεία απογράφης τον Ενετών φέρεται χωριό με τ όνομα Κουτσοχέρα (CCUZZOCHIERA), με 51 κάτοικους.

Ο Καθηγητής Λάμπρος που βρήκε τ” αρχεία απογραφής των Ενετών και τα δημοσίευσε το έτος 1889 (στο Β” τόμο του Δελτίου της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας, σελίδα 667), λέει ότι πρόκειται για το χωριό Κουτσοχέρα της επαρχίας Ηλείας, του Δήμου Ωλένης, δηλαδή το δικό μας χωριό.

Οι έρευνες όμως απέδειξαν ότι ο Καθηγητής έχει κάνει μεγάλο λάθος. Το χωριό που έχουν απογράψει οι Ενετοί, δεν είναι αυτό που έχει αναφέρει ο Καθηγητής Λάμπρος, αλλά κάποιο άλλο χωριό της σημερινής επαρχίας Ολυμπίας, που άγνωστο πότε και για ποιά αιτία εξαφανίστηκε.

Ήταν κτισμένο πάνω σε λόφο που βρίσκεται δυτικά από το χωριό Διάσελα (Μπρουμάζι) και ανατολικά του χωριού Πλουτοχώρι (Τόγια). Ερείπια του χωριού αυτού υπάρχουν και σήμερα και οι κάτοικοι την τοποθεσία την λένε Κουτσοχέρα.

Από τα στοιχεία και τις αναφορές που έχουμε, είναι γνωστό ότι το δικό μας χωριό δεν υπήρχε το έτος 1689.

Ο Καθηγητής Λάμπρος, όπως φαίνεται, αγνοούσε το μικρό αυτό χωριό της επαρχίας Ολυμπίας που είχαν απογράψει οι Ενετοί.

Το 1889 που δημοσίευσε τα απογραφικά στοιχεία των Ενετών, το χωριό αυτό είχε εξαφανιστεί και το τοποθέτησε στο σημερινό δικό μας χωριό.

Η εκδοχή να πήρε το χωριό μας τ” όνομά του από αυτό το χωριό της Ολυμπίας είναι μάλλον απίθανη και δεν προκύπτει από κανένα ιστορικό στοιχείο.

Πρόκειται άλλωστε για δύο διαφορετικές επαρχίες, που την εποχή εκείνη μάλιστα η επαρχία Ολυμπίας ανήκε στο Νομό Μεσσηνίας. Κοινά ονόματα χωριών υπάρχουν και σήμερα ακόμα σε διαφορετικές επαρχίες.
Η τρίτη πιθανή εκδοχή που αξίζει να την λάβει κανείς σοβαρά υπόψη είναι η παρακάτω:

Είναι γνωστό από την Ιστορία ότι το 13ο περίπου μΧ αιώνα έγιναν μετακινήσεις Αλβανικών φυλών προς τη νότιο Ελλάδα. Κατά τον Ιστοριοδίφη Ιωάννη Πέππα, επειδή πολλά τοπωνύμια της περιοχής μας έχουν Αλβανική προέλευση, πιθανόν να είχαν κατοικηθεί από Αλβανούς.

Δεν αποκλείεται λοιπόν κάποτε στη περιοχή να εγκαταστάθηκε η Αλβανική φυλή «Κούτσιδες» και αργότερα με τη φυγή πολλών Αλβανικών φυλών της Πελοποννήσου προς την Σικελία και Νότιο Ιταλία, να εγκατέλειψαν τον τόπο.

Όσοι παρέμειναν είναι πολύ πιθανόν να έλεγαν την περιοχή «Κουτσοχέρα», που σήμαινε ότι εκεί είχαν κατοικήσει «Κούτσιδες». Ή ονομασία αυτή «Κουτσα- χέρα», με μικρή παραφθορά μπορεί να έγινε ΚΟΥΤΣΟΧΕΡΑ και να μεταφέρθηκε από στόμα σε στόμα μέχρι σήμερα.

Είναι πιθανόν την προσωνυμία αυτή η φυλή των Κούτσιδων να την είχε πάρει στη Θεσσαλία, όπου εγκαταστάθηκαν αρχικά, πλησίον της Λάρισας, που υπάρχει κι εκεί σήμερα χωριό που λέγεται Κουτσόχερον και η ίδια φυλή να μετακινήθηκε προς την Πελοπόννησο και μάλιστα στην περιοχή μας.

Πρέπει εδώ να διευκρινίσουμε ότι η μετέπειτα κατοίκηση του χωριού από τους φυγόδικους και τους τσοπάνηδες που ήλθαν γύρω στα 1760 δεν έχει σχέση και συνέχεια με την πιθανή κατοίκηση της περιοχής γύρω στον 13ο αιώνα από τους Κούτσιδες Αλβανούς.
Η τέταρτη και πιο πιθανή εκδοχή για την ονομασία του χωριού μας, που τεκμηριώνεται και από τις αναφορές που έχουμε από τους παλαιότερους αλλά και από τα ιστορικά στοιχεία που βρήκαμε, είναι η εξής:

Oι αναφορές μας λένε ότι, ο Αγάς του Μουζακίου ονόμασε τον μικρό οικισμό που ήταν στην δικαιοδοσία του, «Κιουτσούκ Κιόι» που στα Τουρκικά σημαίνει μικρό χωριό. Οι κάτοικοι Ελληνικά το έλεγαν «Κουτσοχώρι», που σημαίνει επίσης μικρό χωριό. Έτσι λοιπόν τ” όνομα του χωριού στα πρώτα χρόνια λόγω και του μικρού πληθυσμού του, συμφώνα με τις αναφορές ήταν «Κουτσοχώρι».

Η άποψη αυτή ενισχύεται και από τα γραπτά στοιχεία που βρήκαμε. Το έτος 1828, ο Καποδίστριας διέταξε να συνταχθούν πίνακες με τ” απογραφικά στοιχεία κάθε χωριού. Σ’ αυτόν τον πίνακα το χωριό μας αναφέρεται με τ” όνομα Κουτσοχώρι.

Βλέπουμε λοιπόν ότι οι αναφορές που έχουμε από τους παλιότερους, ταυτίζονται απόλυτα με τα ιστορικά στοιχεία. Η συνέχεια της εξέλιξης για την ονομασία του χωριού μέσα από γραπτά κείμενα έχει ως εξής:

Στο υπ” αριθ: 2/1837, φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως επί Όθωνος, δημοσιεύτηκε ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΔΗΜΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΉΤΩΝ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ.

Το χωριό μας σ” αυτό τον πίνακα το συναντάμε να ανήκει στο Δήμο Γομερίας, με τ” όνομα Κουτσοχέρι.

Στο υπ” αριθ: 5/8 Μαρτίου 1841, ψύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως που δημοσιεύτηκε η συγχώνευση των Δήμων της επαρχίας Ηλείας και από 22 οι Δήμοι έγιναν 8, το χωριό μας προσαρτήθηκε στο Δήμο Ωλένης με τ όνομα Κουτσοχέρα.
Είναι γνωστό ότι μετά την Τουρκική απελευθέρωση του 1821, η χώρα προσπάθησε ν” ανασυγκροτηθεί και να οργανωθεί.

Οι κυβερνήσεις μάλιστα που ακολούθησαν είχαν επιπλέον σαν στόχο ν” αποβάλλει ο λαός ό,τι είχε Τουρκική προέλευση. Έτσι, πολλά τοπωνύμια που είχαν ονόματα Τουρκικά, άλλαξαν σε παρεμφερή Ελληνικά.

Όπως λοιπόν, ιστορικά αποδεικνύεται το χωριό μας μικρός οικισμός του Μουζακίου στην αρχή ονομάστηκε «Κ ο υ τ σ ο χ ώ ρ ι».

Σιγά – σιγά και με τα χρόνια όμως, που ήλθαν κι άλλοι στην περιοχή και ο μικρός οικισμός μεγάλωσε, δεν μπορούσε πια να είναι το μικρό «Κουτσοχώρι», έτσι από παραφθορά της λέξης, που κράτησε την ίδια ρίζα, έγινε «Κ ο υ τ σ ο χ έ ρ ι».

Καθώς τα χρόνια προχωρούσαν η χώρα συνεχώς ανασυγκροτείτο και αναβαθμιζόταν. Τ” όνομα του χωριού από στόμα σε στόμα, καθένας μάλιστα το μετέφερε με την δική του προφορά, έφθανε στους Κρατικούς φορείς αλλαγμένο, κρατούσε όμως πάντα την ιδία ρίζα.

Έτσι στο τέλος επεκράτησε και καταχωρήθηκε στα επίσημα αρχεία του Κράτους με την ονομασία «Κ ο υ τ σ ο χ έ ρ α».

Ονομασία που διατηρεί το χωριό μέχρι σήμερα.

Το Τρύπιο Λιθάρι

Βρίσκεται στην κορυφή του ψηλότερου λόφου του χωριού.

Πρόκειται για έναν τεράστιο λίθο με μία τρύπα στην μέση από όπου διέρχονταν παλαιότερα ασθενείς διότι πίστευαν πως έτσι θα γιατρευτούν.

Πηγή: newlifestyle.gr

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

 
Toggle Footer
Top