Σε κοντινή απόσταση από την Κρέστενα και τη λίμνη Καϊάφα με τα θερμά νερά, βρίσκονται τα ερείπια μιας σημαντικής αρχαίας πόλης της Ηλείας: της Σαμίας ή Σαμικού, που οι ιστορικοί αποκαλούν “Θερμοπύλες της Πελοποννήσου“.
Αρχαία πόλη σε στρατηγική θέση “Κλειδί”
H Σαμία ή Σαμικό ιδρύθηκε από Πελασγούς και στην Ομηρική Εποχή ήταν γνωστή ως Αρήνη. Μετά την κατοίκησαν Επειοί και τη μετονόμασαν σε Σάμο.
Αργότερα την κατέλαβαν οι Μινύες της Λέσβου και την ονόμασαν Μάκιστο, από το όνομα του Μάκιστου, αδελφού του αρχηγού των Μινυών, Φρίξου. Αφότου η Μάκιστος κατελήφθη από τους Ηλείους, με την βοήθεια των Σπαρτιατών, επανήλθε η αρχαία ονομασία Σαμία ή Σαμικό.
Ο γεωγράφος και ιστορικός Στράβων αναφέρεται στο Σαμικό με το χαρακτηρισμό “ἔρυμα“, δηλαδή οχυρό.
Εκεί, όπως λέει, υπήρχε μια πόλη, η οποία πήρε το όνομά της λόγω της θέσης στο υψηλότερο σημείο του λόφου, μιας που με τη λέξη “σάμος” εννοούσαν το ύψος.
Κατά τον γεωγράφο Στράβωνα, η Αρχαία Σαμία πήρε το όνομά της λόγω της θέσης στο υψηλότερο σημείο του λόφου, μιας που με τη λέξη “σάμος” εννοούσαν το ύψος.
Πηγή εικόνας: Οδυσσεύς (Υπουργείο Πολιτισμού)
Πρόκειται για στρατηγικής σημασίας θέση, καθώς κυριαρχεί στην εύφορη πεδιάδα του Σαμικού και δεσπόζει στον δρόμο που, κατά την αρχαιότητα, ένωνε την Τριφυλία με τη δυτική Μεσσηνία.
Την θεωρούσαν κλειδί και έτσι πέρασε στην ιστοριογραφία.
Κατά τον γεωγράφο Στράβωνα, η Αρχαία Σαμία πήρε το όνομά της λόγω της θέσης στο υψηλότερο σημείο του λόφου, μιας που με τη λέξη “σάμος” εννοούσαν το ύψος.
Η περιοχή ήταν το μοναδικό πέρασμα από την Ηλεία στη Μεσσηνία
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η αδιάλειπτη κατοίκηση του χώρου από τα προϊστορικά χρόνια έως και τη σύγχρονη εποχή αποδεικνύει τον σημασία της αρχαίας Σαμίας. Δεν είναι τυχαίο ότι εκεί κατασκευάστηκαν οχυρωματικά έργα από τους Ενετούς και τους Οθωμανούς, αλλά και στρατιωτικές εγκαταστάσεις στις αρχές του 20ού αιώνα.
“Το Σαμικό ήταν το σημαντικότερο μέρος της αρχαίας Τριφυλίας, το στενό των “Θερμοπυλών” της δυτικής Πελοποννήσου, το “κλειδί” των μετακινήσεων ποικίλων προϊστορικών και ιστορικών φύλων, που με σθεναρό μένος επεδίωκαν να το κατοικούν και να το ελέγχουν“, αναφέρει ο Γιάννης Βίτσας, συγγραφέας του βιβλίου “Η παραλίμνια χώρα της Επαρχίας Ολυμπίας” που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λειμών.
Το Σαμικό με τις δύο Ακροπόλεις
Ο αρχαιολογικός χώρος του Κάτω Σαμικού εκτείνεται σε λόφους νοτιοανατολικά του χωριού Κάτω Σαμικό της Ηλείας. Περιλαμβάνει την προϊστορική ακρόπολη στο λόφο Κλειδί και ακρόπολη της Κλασικής Εποχής στο λόφο Ελληνικό, στις δυτικές παραφυάδες του όρους Λαπίθα ή Σμέρνα.
Η προϊστορική ακρόπολη περιβάλλεται από κυκλώπεια τείχη και είχε κατοικηθεί από τη Μεσοελλαδική (2100/2000-1600 π.Χ) και την Υστεροελλαδική Περίοδο (1600-1100 π.Χ). Από το Κλειδί ο παρατηρητής μπορούσε να ελέγχει τις χερσαίες και θαλάσσιες διακινήσεις από βορρά προς νότο.
Στο εσωτερικό της ακρόπολης διακρίνονται δημόσια κτήρια, μεταξύ των οποίων στοά με κεντρική δωρική κιονοστοιχία, μεγάλη δεξαμενή νερού των ύστερων κλασικών και πρώιμων ελληνιστικών χρόνων και εκτεταμένο λουτρικό συγκρότημα.
Στρατηγική θέση είχε και η κλασική ακρόπολη. Διαθέτει τείχη που σώζονται σε μεγάλη έκταση, ενώ το τμήμα της κάτω πόλης υπολογίζεται ότι εκτεινόταν στην περιοχή της λίμνης Αγουλινίτσας που πλέον έχει αποξηρανθεί.
Βόρεια και βορειοανατολικά της κλασικής ακρόπολης έχουν εντοπιστεί κιβωτιόσχημοι και κεραμοσκεπείς τάφοι, ρωμαϊκό λουτρό και παλαιοχριστιανικός ναός.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου